O nas
Projekt "Shtetl Routes. Obiekty żydowskiego dziedzictwa kulturowego w turystyce transgranicznej"
Jak opowiadać?
Mimo trwałych śladów wielowiekowej egzystencji społeczności żydowskiej na terenach, na których mieszkamy - pograniczu Polski, Ukrainy i Białorusi, tutejsze miejsca pamięci dotyczące historii i kultury Żydów nie zostały do tej pory wystarczająco rozpoznane jako wartość z zakresu europejskiego i lokalnego dziedzictwa. Celem projektu jest wypracowanie narzędzi oraz narracji, które z powodzeniem będą wykorzystywane w turystyce oraz na rzecz rozwoju lokalnego.
Obszar objęty projektem charakteryzuje się dużym potencjałem rozwoju turystyki kulturowej, przy jednoczesnym słabym rozwoju infrastruktury turystycznej i niewystarczającej znajomości zasobów dziedzictwa kulturowego - w szczególności obiektów żydowskiego dziedzictwa kulturowego.
Problem ten dotyczy w podobnym stopniu wschodnich województw Polski, jak i zachodnich obwodów Ukrainy i Białorusi. Zalety obszaru są słabo znane wśród potencjalnych turystów oraz samych mieszkańców. Właśnie tutaj swoje korzenie ma wielu Żydów z całego świata i chętnie odwiedziłoby miejscowości, z których wywodzą się ich przodkowie.
Jak opowiadać o tym dziedzictwie? Jak mamy opowiadać, my, dzisiejsi mieszkańcy tych terenów, w większości nie-Żydzi, o dziedzictwie kultury żydowskiej? Jak przedstawiać to dziedzictwo w turystyce kulturowej? Jak uniknąć pułapek komercjalizacji, uproszczeń, powielania stereotypów? Jak pokazywać dziedzictwo żydowskie jako wspólne dziedzictwo potomków wschodnioeuropejskich Żydów i dzisiejszych mieszkańców pogranicza?
Wokół tego dziedzictwa nie koncentrują się działania z zakresu turystyki, co powoduje zubożenie atrakcyjności regionu oraz znacznie obniża ruch turystyczny w stosunku do potencjału regionu. Brakuje dostępu do informacji i wyszkolonych przewodników. Obiekty związane z dziedzictwem żydowskim są tylko częściowo opisane i skatalogowane, brakuje inicjatyw wykorzystujących możliwości związane z technologią cyfrową i wiedzy o niematerialnej spuściźnie wschodnioeuropejskch Żydów.
Podczas realizacji projektu szczególną uwagę chcemy zwrócić na fenomen kulturowy, który wykształcił się na terenach Środkowo-Wschodniej Europy i znacząco wpłynął na tutejszy krajobraz kulturowy: sztetl - jedyne w swoim rodzaju miasteczka zamieszkane przez Żydów i chrześcijan różnych narodowości.
Zaplanowane działania i rezultaty:
- Opracowanie istniejących źródeł, wyników badań i publikacji dotyczących żydowskiego dziedzictwa kultury materialnej i niematerialnej w regionie (PL - województwa lubelskie, podkarpackie i podlaskie , BY – obwody brzeski i grodzieński,
UA – obwody iwanofrankowski, lwowski, rówieński, tarnopolski, wołyński, zakarpacki)
- Zbudowanie wspólnego narzędzia internetowego „Shtetl Routes. Żydowskie miasteczka Europy Wschodniej”
- Wymiana opracowań i publikacji koniecznych do przygotowania szlaków turystycznych.
- Organizacja ekspedycji badawczych mająca na celu opisanie i skatalogowanie obiektów związanych z dziedzictwem żydowskim, a także zebranie opowieści o nich
- Przygotowanie 3 wirtualnych szlaków turystycznych po zabytkowych miejscach, związanych z dziedzictwem żydowskim na terenie Polski, Białorusi i Ukrainy, a także jednego szlaku międzynarodowego, obejmującego zabytki na całym obszarze przygranicznym.
- Opracowanie 15 wirtualnych makiet trójwymiarowych historycznych miasteczek.
- Opracowanie książkowego przewodnika turystycznego (po obiektach dziedzictwa żydowskiego w regionie na podstawie stworzonych wspólnych zasobów wiedzy).
- Przeprowadzenie cyklu szkoleń dla przewodników turystycznych.
Projekt jest realizowany od grudnia 2013 roku.
Partner wiodący:
Ośrodek „Brama Grodzka – Teatr NN” (Lublin, Polska)
ul.Grodzka 21, 20-112 Lublin, Polska
Partnerzy projektu:
Grodzieński Uniwersytet Państwowy im. Janki Kupały (Grodno, Białoruś)
Nowogródzkie Muzeum Historyczno-Etnograficzne (Nowogródek, Białoruś)
Centrum Inicjatyw Społeczno-Ekonomicznych (Jaremcze, Ukraina)
Rówieńskie Centrum Marketingowych Badań (Równe, Ukraina)
Koordynator: Emil Majuk
e-mail: [email protected]
tel.: (+48 81) 532 58 67
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Instrumentu Partnerstwa i Sąsiedztwa w ramach Programu Współpracy Transgranicznej Polska – Białoruś – Ukraina 2007-2013
MEDIA O PROJEKCIE:
Lublin. Powstanie szlak kulturowy po dawnych żydowskich miasteczkach
http://wyborcza.pl/1,91446,15247964,Lublin__Powstanie_szlak_kulturowy_po_dawnych_zydowskich.html
Miasteczka Lubelszczyzny jak zamki nad Loarą. "Uda się"
Szlakiem żydowskich miasteczek
http://www.rp.pl/artykul/9135,1077976-Szlakiem-zydowskich-miasteczek.html
Powstanie szlak kulturowy po dawnych żydowskich miasteczkach
http://www.dziennikwschodni.pl/apps/pbcs.dll/article?AID=/20140112/NEWS01/140119951
Tourist route through old Jewish towns planned
http://www.washingtonpost.com/world/europe/tourist-route-through-old-jewish-towns-planned/2014/01/10/734df66c-79f5-11e3-a647-a19deaf575b3_story.html
Tourist route through old Jewish towns planned
http://www.miamiherald.com/2014/01/10/3862595/tourist-route-through-old-jewish.html
Poland Plans Tourist Route Through Jewish Towns
http://abcnews.go.com/Travel/wireStory/poland-plans-tourist-route-jewish-towns-21487007
Plans for ‘Shtetl route’ through old Jewish Europe underway
Poland planning 'Shtetl Route' through old Jewish towns
http://www.haaretz.com/jewish-world/jewish-world-news/1.568386
“Shtetl routes” under development in Poland-Belarus-Ukraine borderland
Dawne żydowskie miasteczka: powstanie szlak kulturowy
http://wyborcza.pl/1,75478,16751926,Dawne_zydowskie_miasteczka__powstanie_szlak_kulturowy.html
Shtetl Routes. Powstanie szlak kulturowy po dawnych żydowskich miasteczkach
http://www.dziennikwschodni.pl/apps/pbcs.dll/article?AID=/20141005/LUBLIN/141009776