Izaak Babel, Dziennik 1920, tłum. Jerzy Pomianowski, Warszawa 1990, s. 6.
Słowo kluczowe "Dubno"
Dubno jest siedzibą rejonu w obwodzie rówieńskim. Miasto jest położone w obrębie Wyżyny Wołyńskiej na pograniczu dwóch jej regionów geomorfologicznych. Pierwszym z nich są Góry Pełczańskie, które ciągną się cyplem w kształcie haka z zachodu, stopniowo obniżając się na wschód w stronę szuwarów rzeki Ikwy. Drugi region to Pasmo Mizockie, które szeroką podeszwą o łagodnym spadku podchodzi ze wschodu.
ukr. Дубно, jid. דובנע
Jest to jedno z najhandlowniejszych i najożywieńszych w pewne roku pory miasteczek naszych.
V. Dymshits, red. "Evreiskie narodnye skazki, predaniya, bylichki, rasskazy, anekdoty, sobrannye E.S. Rajze" , St. Petersburg 2000. „Dzieci i niedźwiedź”, bajka zapisana w Równem, powstała na podstawie dwóch wariantów zapisanych w Rydze i Równem.
Dubno; sefer zikaron = Dubno; a memorial to the Jewish community of Dubno, Wolyn [Dubno; księga pamięci], red. Jakow Adini, Irgun Jocej Dubno be-Israel = Dubno organization in Israel [Ziomkostwo Dubna w Izraelu], Tel Aviv 1966, kol. 752, faks., il., mapy, portr. (hebr., jid.)
Hanna Krall, Fantom bólu, [w:] Taniec na cudzym weselu, Kraków 2001, s. 76.
Zapraszamy w podróż śladami żydowskiego etnografa, pisarza i społecznika – Sz. An-skiego.
Szlak obejmuje 7 miejscowości na Wołyniu: Luboml – Włodzimierz Wołyński – Kowel – Łuck – Ostróg – Dubno – Krzemieniec – Korzec.
Trasa: 420 km, czas zwiedzania samochodem: tydzień.
Zwiedzanie miejscowości na szlaku związane jest z tematami obecnymi w tekstach źródłowych (relacjach i folklorze) oraz zachowanymi materiałami ikonograficznymi.
Zapraszamy w podróż śladami żydowskich drukarni, miejsc szczególnie ważnych dla społeczności żydowskich. Żydzi, ze względu na swoją wyjątkową troskę o książki i najważniejszą Księgę - Torę, od wieków są nazywani Narodem Księgi. Publikowanie książek było nazywane nawet „awodat ha-kodesz”, „pracą świętą”. Oficyny hebrajskie wydawały Biblię hebrajską z komentarzami, kazania, traktaty etyczne i talmudyczne, midrasze, żydowskie kodeksy prawne, modlitewniki. Znaczący procent wydawanych książek stanowiła literatura kabalistyczna i chasydzka [1].
Początki działalności wydawniczej Żydów na obszarze historycznych ziem polskich datuje się na pierwszą połowę XVI w. - najstarsze warsztaty drukarskie powstały w Kazimierzu pod Krakowem (1534) oraz w Lublinie (1544-1682). Dzięki korzystnym decyzjom administracyjnym, przychylnej cenzurze biskupiej oraz przekonaniu magnatów, że założenie drukarni przynosi wiele korzyści (np. zwiększa znaczenie gospodarcze miasta, umożliwia produkcję na eksport, przyczynia się do oświecenia mieszkańców, zwiększa dochody) w XVII i XVIII w. pojawiały się dziesiątki nowych wydawnictw: w Białej Cerkwi, Białozorcach, Bogusławiu, Bracławiu, Dubnie, Dubrownie, Korcu, Międzybożu, Międzyrzeczu, Mińkowicach, Ostrogu, Połonnem, Porycku, Radziwiłłowie, Szkłowie, Sławucie, Sudyłkowie, Zasławiu i innych. Mimo to, aż do XIX w., ich produkcja wydawnicza nie mogła konkurować z bogatą ofertą książek importowanych na potrzeby ludności żydowskiej w Rzeczypospolitej.
Szlak malarzy ma na celu przybliżenie bogatej i różnorodnej kultury sztetli poprzez postaci wywodzących się z nich malarzy oraz ich twórczość.
Szlak malarzy obrazuje przemiany jakie zachodziły w sztuce na przełomie XIX i XX wieku. Dla sporej grupy malarzy pochodzenie nie było bez znaczenia i przez cały okres swojej twórczości nawiązywali do miejsc i środowisk w jakich się wychowali. Malowali oni miasteczka i zaułki żydowskich dzielnic, modlących się Żydów i inne sceny prezentujące życie społeczności żydowskiej. Nie był to jednak dominujący trend. Malarze prowadzili własnie poszukiwania artystyczne, a na wielu z nich wpływały różne europejskie style i nurty, zwłaszcza środowisko École de Paris. Większość z tej artystycznej grupy pochodziła ze sztetli, a część z nich, dzięki talentowi, ciężkiej pracy i determinacji stała się artystami światowej klasy tworzącymi środowisko artystyczne w Paryżu, Londynie czy w Nowym Jorku.
J. Kugelmass, J. Boyarin, „From a ruined garden: The Memorial Books of Polish Jewry”, Bloomington 1998: „Trzy przypowieści Magida z Dubna", tłum. Wojciech Szwedowski.
Józef Ignacy Kraszewski, Wspomnienia Wołynia, Polesia i Litwy. Tom 2, Wilno 1840, s. 118-119.
Zapraszamy w podróż szlakiem najwybitniejszych uczonych i rabinów epoki nowożytnej. Trasa wycieczki zawiedzie nas w miejsca, w których niegdyś przebywali, kształcili się i wykładali swe nauki „uczeni w Torze”, wielcy komentatorzy i autorzy najsławniejszych responsów.
Rabinów nie bez powodu nazywano nauczycielami (hebr. 'nauczyciel') mistrzami, a nawet przywódcami duchowymi. W istocie byli oni nauczycielami – do ich gestii należało objaśnianie i nauczanie Tory, kierowanie miejscową jesziwą (hebr. 'rosz jesziwa', dosł. Głowa jesziwy, rektor), a także cotygodniowe egzaminowanie uczniów. To do nich zwracano się z problemami natury religijnej, których rozwiązanie ułatwić miało mieszkańcom ich codzienne życie w zgodzie z Pismem. Zdanie autorytetu halachicznego było w zasadzie nie do podważenia. Tylko on mógł rzucić cherem (klątwę), stwierdzić, czy zasady uboju rytualnego zostały zachowane, udzielić ślubu czy rozwodu, on sygnował wszystkie uchwały gminne i nadzorował wybory. W wielu miastach twierdzono nawet, że bez rabina kahał nie może istnieć, jest jak „trzoda bez pasterza”, a posiadanie go jest symbolem statusu i zamożności gminy, dlatego każda z nich powinna z całych sił starać się, by móc jakiegoś zatrudnić. Rabin kahalny zajmował więc wyjątkowe miejsce w hierarchii lokalnej. W niektórych miastach rabinów, którzy pomagali rozwiązywać codzienne problemy było więcej.
Aktualności
5th European Routes of Jewish Heritage Incubator 2023 Edition
- 16 października 2023 – 19 października 2023
Shtetl Routes Belarus - Study tour 2020 (odwołane)
- 16 sierpnia 2020 – 21 sierpnia 2020
The "Seer of Lublin" and his Hasidic Court" - Guides Training Seminar
- 19 maja 2019 – 24 maja 2019
Polecane
Zdjęcia
Inne materiały
Polecane
