Projekt "Shtetl Routes" ma na celu wsparcie rozwoju turystyki w oparciu o żydowskie dziedzictwo kulturowe pogranicza Polski, Białorusi i Ukrainy.

 

Projekt "Shtetl Routes" ma na celu wsparcie rozwoju turystyki w oparciu o żydowskie dziedzictwo kulturowe pogranicza Polski, Białorusi i Ukrainy.

 

Teatr NN

S. Pomer, Powrót

S. Pomer, Powrót, [w:] E. Prokop-Janiec, Międzywojenna poezja polsko-żydowska. Antologia, Kraków 1996, s. 329-330.

S. Pomer, Powrót

Wracam do ciebie, miasteczko, w którym się zawarła

Pamięć rzeczy minionych niezmiennym obliczem;

Staję marzeniem w obrębie twych krzywych uliczek

I rzewność chwyta bezwolna łzawym wzruszeniem za gardło.

[...]

...Znów mi na płaskim wzgórzu, przy białej taśmie drogi

Z dala widniejsze – objęte zieloną wstęgą drzew –

Jak barwna ilustracja klasycznej eklogi,

Na przekór rzeczywistości i brzydkiej prawdzie wbrew.

Bo z bliska – jesteś brzydkie, żydowskie miasteczko,

We dnie – cuchnące nędzą, szarą, brudną, złą;

W nocy – skrzeczące gwiazdami, co jak szabasowe świeczki

Na twych spiczastych dachach płomykiem żółtym tlą.

Pod gwiazd tych gorzkim tchnieniem, wśród domków pochylonych

Pętał się w smutkach cielęcych niesforny, dziki brzdąc.

– Miasteczko lat chłopięcych, raju utracony,

Czemu że dziś nie można po twym błocie brnąć!!

O, wzdłuż twych kramów, sklepików, z zaułka w zaułek,

Po błocie, po grudach, kamieniach znowu przebiegać móc!

Uroczą twoją brzydotę czuć w sercu, jak ostry szpikulec,

Dawną odrazę do ciebie i dawną żarliwość czuć.

[...]

Dziś chodzę po tobie w marzeniu: znów płonę i złorzeczę-ć,

Kiedy cię z pąków przeszłości wspomnienie dostałe odsłania,

I cierpka pamięć o tobie, jak smak niedojrzałych porzeczek,

Przybliża boleśnie i słodkoliryczne zapamiętanie.

O brzydkie, złe i smutne gniazdo mej młodości,

Jedyny, utracony, galicyjski raju!

Twą nędzę i twą krasę w uroków tęczę spaja:

Moc powrotnych tęsknot, dostała moc miłości.

Słowa kluczowe