Studio Habima (założone przez Szaloma Klonickiego)

Potrzeba stworzenia studia i jej twórca

O ile historia powstania kółka dramatycznego w Kowlu jest związana z potrzebami ekonomicznymi, to założenie przez Szaloma Klonickiego „Studia Habimy”  jest raczej pochodną szczególnego zjawiska kulturowego istniejącego w miasteczku na początku XX w.

W połowie lat 30. XX w. kulturalny ruch hebrajski w Kowlu był u szczytu rozkwitu: działały dwie hebrajskie szkoły podstawowe, gimnazjum „Tarbut”, cztery młodzieżowe organizacje syjonistyczne („Haszomer Hacair”, „Hechaluc”, „Hechaluc Hacair”, „Ichud Erec Israel Haowedet”). Ich oddziaływanie przygotowywało grunt dla kultury hebrajskiej.

Wielu wybitnych i światłych ludzi w Kowlu rozumiało ważną rolę teatru w upowszechnianiu języka hebrajskiego, który wówczas był przez wielu uważany za język pisma, książki, nie za żywy język mówiony.  Nauczyciel Klonicki był jedynym, który odważył się zaproponować ambitny  projekt upowszechniający język hebrajski. Postanowił stworzyć otwartą dla wszystkich hebrajską publiczną scenę teatralną. Klonicki był także utalentowanym aktorem, miał doświadczenie teatralne (swego czasu był członkiem „Żydowskiego Kółka Dramatycznego”) oraz wiedzę, dlatego jego ogromne zaangażowanie w budowę kowelskiego teatru było naturalne. 

Jak to często bywa, wiele osób słownie wspierało jego przedsięwzięcie, a niewielu pomagało czynnie. Zadziwiający był stosunek kowelskiego Komitetu Kultury Hebrajskiej „Tarbut”, który w deklaracjach bardzo popierał ten pomysł, ale nie zaangażował się w żaden inny sposób (np. nie mogło być mowy o zbieraniu funduszy na teatr hebrajski). Przedsięwzięcie Klonickiego popierał tylko jeden członek Komitetu, Mosze Perl, który zdobył dla sceny hebrajskiej wiele dobrych kontaktów.