Żółkiew jest siedzibą rejonu żółkiewskiego w obwodzie lwowskim. Miasto położone jest na granicy takich regionów przyrodniczych, jak wzniesienia Roztocza i dawniej błotnista równina Małego Polesia. Granica tych regionów przyrodniczych pokrywa się z bogatą pod względem geologicznym, klimatycznym, różnorodności świata roślinnego i zwierzęcego granicą w Europie, obok której przebiega Wielki Europejski Dział Wodny. Wyjątkowe położenie klimatyczne i geograficzne sprzyjało temu, żeby zbudować w tym właśnie miejscu „idealne” miasto renesansowe.
Żółkiew
ukr. Жовква, jid. זשאָלקווע
Byłem dumny z mojej Żółkwi. Nigdzie nie ma takich zabytków, jak w naszym mieście, myślałem sobie.
Za Jana III istnieje w Żółkwi wielka i bogata gmina żydowska, której wiekopomny król nie skąpi swego poparcia. Przełożony tej gminy jest Becal, a właściwie Jakób Becalel nen Natan, "administrator ceł koronnych Jego Królewskiej Mości”.
J. Schall, Żółkiew, miasto pamiątek i wspomnień historycznych
Sefer Żolkiew; siferej-zikaron li-kehilot ha-gola = Żółkiew; encyclopaedia of the Jewish diaspora; a memorial library of Jewish communities [Księga Żółkwi; księgi pamięci gmin diaspory], red. N. M. Gelber i J. Ben-Szem, Irgun Jocej Żolkiew be-Israel u-wa-Tefucot = Society of Żółkiew in Israel and the Diaspora [Ziomkostwo Żółkwi w Izraelu i Diasporze], Jerozolima 1969, kol. 844, faks., il., mapa, portr. (hebr.)
Budowali Żółkiew Włosi. Cudowną tu renesansową synagogę Batista di Quadro di Lugano, ten i co w Ostrogu stawiał. Starą bożnicę z jej zwieńczeniami fasad, przyporami, muszlami z kamienia, gzymsowaniami, akroteriami attyki, murem który był złoty od starości, ze sklepieniami, kasetonami, lunetami wnętrza.
Z. Haupt, Lutnia, albo przewodnik po Żółkwi i jej pamiątkach
Niezwykle ciekawa jest zawarta w żółkiewskiej Księdze Pamięci opowieść Zutry Rapaporta, żydowskiego mieszkańca Żółkwi. Miasteczko zostało opisane w sposób bardzo szczegółowy i systematyczny oraz – co szczególnie ważne – z dużą troską o oddanie zarówno polskiego tła historycznego, jak i kulturowego dziedzictwa tego żydowskiego miasteczka.
Mapa
Zdjęcia
